Temat pamięci jest dziś odmieniany przez wszystkie przypadki. Pamięć indywidualna i kolektywna, polityka pamięci, pamięć ludzi, miejsc i rzeczy, pamięć ciała. Nowe pojęcia związane z pamięcią na dobre wchodzą do naszego słownika, uzmysławiając nam, na jak wiele sposobów może być kształtowana – i jak ona kształtuje naszą rzeczywistość. W kontekście dzisiejszych wydarzeń, takich jak wojna, zalew fake newsów i kryzys demokracji, rolę pamięci podkreśla się bardziej niż kiedykolwiek.
Temat ten wyjątkowo często pojawia się również w najnowszej środkowoeuropejskiej literaturze. Autorzy z Polski, Czech, Słowacji i Węgier otwierają na nowo bolesne tematy historyczne, dokonują gorzkich rozliczeń, pracują z traumą – zarówno osobistą, jak i narodową czy międzypokoleniową. Pokazują, jak przeszłość kształtuje nasze postawy dziś.
W ramach naszego tegorocznego programu Literatura na Granicy przyjrzymy się temu, o czym z różnych powodów pamiętać nie chcemy, jako społeczeństwa Europy Środkowej i jako jednostki. Tematy wypierane, wstydliwe, rodzące kompleksy oraz społeczną czy indywidualną agresję – to wszystko także wiele mówi o nas i naszej wspólnej, środkowoeuropejskiej historii.
Do udziału zaprosiliśmy pisarzy, publicystów i tłumaczy, którzy odważnie podejmują przemilczane lub niewygodne tematy, nierzadko wzbudzając swoimi dziełami burzliwe dyskusje. Wśród nich znajdą się między innymi Mateusz Pakuła, Kateřina Tučková, Nicol Hochholczerová, Jarosław Kurski i Noémi Orvos-Tóth.
Program jest finansowany ze środków Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego.
