.png)
Stan, Wzgórze Zamkowe (PL), vstup zdarma
Program projektu Literatura na hranici připravil tým ve složení: Teresa Drozda, Łukasz Grzesiczak i Anna Maślanka, pracujący pod kierownictwem Andrzeja S. Jagodzińskiego.
PROGRAM:
29.04.2023 – SOBOTA
Literatura w samo południe / Polední chvilka literatury
13.00 | Rozmowa o książce Václava Havla Siła bezsilnego – z tłumaczem Andrzejem S. Jagodzińskim rozmawia Teresa Drozda / diskuse o knize Václava Havla Někam jsem to ukryl – s překladatelem Andrzejem S. Jagodzińským mluví Teresa Drozda
14.30 | Rozmowa o książce Markéty Pilátovej Ciemna strona – z autorką rozmawia Agata Wróbel / diskuse o knize Markéty Pilátové Senzibil – s autorkou mluví Agata Wróbel Debata
16.00 | Ile fikcji w literaturze non-fiction? – rozmowa z reporterami / Kolik je fikce v literatuře non-fiction? – diskuse s reportéry uczestnicy / účastníci: Weronika Gogola (PL), Wojciech Jagielski (PL), Lukáš Onderčanin (SK) moderacja / moderuje: Łukasz Grzesiczak
30.04.2023 – niedziela
Literatura w samo południe
12.00 | Rozmowa o książce Karoliny Pasternak Holland. Biografia od nowa – z autorką rozmawia Katarzyna Borowiecka / diskuse o knize Karoliny Pasternak Holland. Životopis od začátku – s autorkou mluví Katarzyna Borowiecka
Historia (nie)jednej książki / Příběh (ne)jedné knihy
13.00 | Polska: rozmowa o książkach Krzysztofa Vargi i ich przekładach / Polsko: rozhovor o knihách Krzysztofa Vargy a jejích překladech uczestnicy / účastníci: Krzysztof Varga (autor), Lajos Pálfalvi (węgierski tłumacz / překladatel do maďarštiny), Pavel Peč (czeski tłumacz / překladatel do češtiny) moderacja / moderuje: Teresa Drozda
14.30 | Ukraina: rozmowa o książce Jurija Andruchowycza Moscoviada – laureat Nagrody Angelus 2006 / Ukrajina: rozhovor o knize Jurije Andruchovyče Moscoviáda – laureát Ceny Angelus 2006 uczestnicy / účastníci: Jurij Andruchowycz (autor), Przemysław Tomanek (polski tłumacz książki / překladatel do polštiny), Miroslav Tomek (czeski tłumacz książki / překladatel do češtiny) moderacja / moderuje: Aleksandra Hnatiuk
Debata
16.00 | Pięknosmutnienie: debata poświęcona pamięci reżysera Jiříego Menzla / Krasosmutnění: diskuse na památku režiséra Jiřího Menzela uczestnicy / účastníci: Míla Řádová (CZ), Magda Vášáryová (SK), Jaromír Hanzlík (CZ), Andrzej S. Jagodziński (PL), Martin Šulik (SK) moderacja / moderuje: Petr Vlček
01.05.2023 – poniedziałek
Literatura w samo południe
12.00 | Rozmowa o książce Zbigniewa Macheja Praga in flagranti – z autorem rozmawia Andrzej S. Jagodziński / diskuse o knize Zbigniewa Macheje Praga in flagranti – s autorem mluví Andrzej S. Jagodziński
13.00 | Kulturalny sklep Europy Środkowej Antoniego Kroha – z Antonim Krohem rozmawia Andrzej S. Jagodziński / Kulturní obchod Střední Evropy Antoniho Kroha – s Antonim Krohem mluví Andrzej S. Jagodziński Historia (nie)jednej książki / Příběh (ne)jedné knihy
14.30 | Słowacja: rozmowa o książce Michala Hvoreckiego Tahiti: Utopia / Slovensko: diskuse o knize Michala Hvoreckého Tahiti: Utopie uczestnicy / účastníci: Michal Hvorecký (autor), Lubomír Machala (czeski tłumacz, krytyk literacki / překladatel do češtiny, literární kritik), Michał Wirchniański (polski tłumacz / překladatel do polštiny) moderacja / moderuje: Tomasz Grabiński
Debata „szwejkowska” w 100. rocznicę śmierci Jaroslava Haška / „Švejkovská“ diskuse ku příležitosti 100. výročí úmrtí Jaroslava Haška
16.00 | Szwejk w krajach Wyszehradu (dyskusja o przekładach i odbiorze Przygód dobrego wojaka Szwejka w Polsce, Słowacji i Węgrzech) / Švejk v zemích Visegrádské čtyřky (diskuse o překladech a přijetí Osudů dobrého vojáka Švejka v Polsku, na Slovensku a v Maďarsku) uczestnicy / účastníci: Michal Hvorecký (SK), Antoni Kroh (PL), György Varga (HU) moderacja / moderuje: Teresa Drozda
02.05.2023 – wtorek
Literatura w samo południe
12.00 | Poezja w samo południe: z Márią Ferenčuhovą romawia Tomasz Grabiński / Polední chvilka poezie: s Márií Ferenčuhovou mluví Tomasz Grabiński
13.00 | Nieznany Stefan Grabiński po czesku. O odnalezionych niedawno międzywojennych czeskich przekładach tekstów polskiego klasyka literatury grozy z Martinem Jirouškiem i Pierre’em Van Cutsemem rozmawia Andrzej S. Jagodziński / Neznámý Stefan Grabiński česky. O čerstvě nalezených meziválečných českých překladech textů polského klasika hororové literatury s Martinem Jirouškem a Pierre’em Van Cutsemem mluví Andrzej S. Jagodziński
Historia (nie)jednej książki / Příběh (ne)jedné knihy
14.30 | Czechy: rozmowa o książce Ireny Douskovej Dumny Bądźżeś / Česko: diskuse o knize Ireny Douskové Hrdý Budžes uczestnicy / účastníci: Irena Dousková (autorka), Joanna Derdowska (polska tłumaczka książki / překladatelka do polštiny), Borbála Staněk-Csoma (węgierska tłumaczka książki / překladatelka do maďarštiny) moderacja / moderuje: Anna Maślanka
Debata „szwejkowska” w 100. rocznicę śmierci Jaroslava Haška / „Švejkovská“ diskuse ku příležitosti 100. výročí úmrtí Jaroslava Haška
16.00 | Czy Czechom przeszkadza „gęba” Szwejka? (dyskusja o postrzeganiu Czechów przez pryzmat postaci Szwejka) / Vadí Čechům Švejkova „huba“? (diskuse o vnímání Čechů skrze postavu Švejka) uczestnicy / účastníci: Irena Dousková (CZ), Mária Ferenčuhová (SK), Zbigniew Machej (PL), Martin M. Šimečka (SK), György Varga (HU) moderacja / moderuje: Anna Maślanka
03.05.2023 – środa
Literatura w samo południe
13.00 | Poezja w samo południe: z Bronisławem Majem rozmawia Zbigniew Machej / Polední chvilka poezie: s Bronisławem Majem mluví Zbigniew Machej
Historia (nie)jednej książki / Příběh (ne)jedné knihy
14.30 | Węgry: rozmowa o książce Istvána Keménya Programy w labiryncie / Maďarsko: diskuse o knize Istvána Keménya Programy v labyrintu uczestnicy / účastníci: István Kemény (autor), Lenka Nagyová (słowacka tłumaczka / překladatelka do slovenštiny) moderacja / moderuje: Karolina Wilamowska
Debata „szwejkowska” w 100. rocznicę śmierci Jaroslava Haška / „Švejkovská“ diskuse ku příležitosti 100. výročí úmrtí Jaroslava Haška
16.00 | „Szwejkowanie” czy „kamienie na szaniec”? (debata społeczno-polityczna o podejściu do bohaterstwa i patriotyzmu w krajach Wyszehradu) / „Švejkování“ nebo „kameny do hradeb“? (společensko-politická diskuse o přístupu k hrdinství a patriotismu v zemích Visegrádské čtyřky) uczestnicy / účastníci: Agnieszka Holland (PL), Marta Šimečková (SK), István Kemény (HU), Adam Michnik (PL) moderacja / moderuje: Łukasz Grzesiczak
BIOGRAMY:
Jurij Andruchowycz – ukraiński pisarz, eseista, tłumacz i muzyk. Zdobywca m.in. Literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus” (2006) za powieść Dwanaście kręgów oraz Nagrody im. Václava Buriana za wkład kulturalny do dialogu środkowoeuropejskiego (2019).
Katarzyna Borowiecka – polska dziennikarka radiowa i telewizyjna. Autorka podcastu „POPcast” o tematyce kulturalnej oraz audycji „Ekranizacja” w Radiu 357. Zdobywczyni nagrody MediaTOR w kategorii NawigaTOR (2018) za autorską audycję „ABC popkultury”.
Joanna Derdowska – polska tłumaczka, literaturoznawczyni i socjolożka, badaczka związana z Uniwersytetem Śląskim. Laureatka nagrody czeskiego Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury (2013). Na język polski tłumaczyła m.in. dzieła Ireny Douskovej, Jaroslava Rudiša i Josefa Kroutvora.
Irena Dousková – czeska pisarka i dziennikarka, z wykształcenia prawniczka. Ogromne zainteresowanie czytelników przyniosła jej wydana w 1998 roku książka Dumny Bądźżeś, która doczekała się równie popularnej adaptacji teatralnej. Autorka powieści Taniec niedźwiedzia o ostatnich tygodniach życia Jaroslava Haška.
Teresa Drozda – polska dziennikarka radiowa. Prowadzi autorskie audycje kulturalne o polskiej i czeskiej kulturze w ramach podcastu „Drozdowisko”, wyróżnionego w 2022 roku w Nagrodą Niezależnej Kreacji Kreatura. Stypendystka Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego (2018). Współautorka programu Literatura na Granicy 2023.
Weronika Gogola – polska pisarka i tłumaczka z języka słowackiego i ukraińskiego. Zdobywczyni Nagrody Conrada za debiutancką powieść Po trochu (2017), nominowaną również do Literackiej Nagrody „Nike”. W 2021 roku ukazał się jej reportaż Ufo nad Bratysławą poświęcony Słowacji. Mieszka w Bratysławie.
Tomasz Grabiński – polski tłumacz z języka czeskiego i słowackiego, zdobywca Literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus” za przekład Zdarzyło się pierwszego września (albo kiedy indziej) Pavola Rankova. Były wicedyrektor Instytutu Polskiego w Bratysławie i II sekretarz Ambasady RP na Słowacji, obecnie dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej w Kamiennej Górze.
Łukasz Grzesiczak – polski dziennikarz i politolog zajmujący się tematyką czeską i słowacką. Pracuje w serwisie fact-checkingowym Demagog.org.pl. Współautor programu Literatura na Granicy 2023.
Aleksandra Hnatiuk – polska ukrainistka, tłumaczka, popularyzatorka literatury ukraińskiej w Polsce, badaczka związana z Instytutem Slawistyki PAN. Odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2012).
Agnieszka Holland – polska reżyserka, scenarzystka i tłumaczka. Absolwentka praskiej FAMU, zdobywczyni licznych nagród za sztukę filmową (m.in. Złoty Glob, Czeski Lew, Polska Nagroda Filmowa Orzeł) oraz promowanie polskiej i czeskiej kultury za granicą.
Michal Hvorecký – słowacki pisarz, tłumacz i publicysta, zatrudniony w Instytucie Goethego w Bratysławie. Zdobywca Międzynarodowej Nagrody Dziennikarskiej (2009) oraz Nagrody Fundacji Banku Tatra (2010).
Wojciech Jagielski – polski dziennikarz, reportażysta i pisarz, długoletni publicysta „Gazety Wyborczej”, obserwator konfliktów zbrojnych w Afganistanie, Tadżykistanie, Czeczenii, Gruzji. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2014).
Andrzej S. Jagodziński – tłumacz literatury czeskiej i słowackiej, dyplomata, publicysta, były dyrektor Instytutu Polskiego w Pradze i Instytutu Polskiego w Bratysławie. Laureat Literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus” (2009) oraz Nagrody Jiříego Theinera za wybitne zasługi w propagowaniu literatury czeskiej za granicą (2011). Twórca programu Literatura na Granicy.
Martin Jiroušek – absolwent teorii i historii sztuk dramatycznych na Uniwersytecie Palackiego w Ołomuńcu, dziennikarz kulturalny, antykwariusz, pasjonat i popularyzator literackiego i filmowego horroru. Autor kilku publikacji na ten temat, a także antologii opowiadań grozy.
István Kemény – węgierski poeta, prozaik, dramaturg oraz tłumacz, zdobywca wielu nagród literackich, m.in. Nagrody Sándora Máraiego i Nagrody Literackiej Hévíz. Autor kilkunastu książek, w Polsce znany z wyboru wierszy Programy w labiryncie oraz tłumaczeń publikowanych na łamach „Literatury na Świecie” i „Tekstualiów”.
Antoni Kroh – polski pisarz, etnograf i tłumacz z języka czeskiego i słowackiego, autor najnowszego przekładu Przygód dobrego wojaka Szwejka Jaroslava Haška. Szwejkolog, autor m.in. eseistycznej publikacji O Szwejku i o nas.
Lubomír Machala – czeski literaturoznawca, tłumacz i krytyk literacki, badacz związany z Uniwersytetem Palackiego w Ołomuńcu. Autor i współautor licznych publikacji poświęconych czeskiej i słowackiej literaturze. Zajmuje się również przekładem słowackiej prozy na język czeski.
Zbigniew Machej – poeta, tłumacz poezji czeskiej i amerykańskiej. Studiował religioznawstwo i filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim. Wydał kilkanaście zbiorów wierszy. Laureat m.in. Nagrody „Arki” (1988) i Nagrody „Literatury na Świecie” (2017).
Bronisław Maj – polski poeta, krytyk literacki i tłumacz, autor dziewięciu tomów poetyckich, współzałożyciel krakowskiego Teatru KTO. Działacz opozycji demokratycznej w czasach PRL. Laureat licznych nagród, m.in. Nagrody Fundacji im. Kościelskich (1984), Nagrody PEN Clubu (1995) oraz Krzyża Komandorskiego Orderu Odrodzenia Polski (2022).
Anna Maślanka – polska bohemistka, tłumaczka, doktorantka na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie. Pisze o książkach i rozmawia z pisarzami na blogu „Literackie skarby świata całego” oraz w polskich i czeskich mediach. Współautorka programu Literatura na Granicy 2023.
Adam Michnik – polski publicysta, eseista i działacz polityczny, jeden z głównych przedstawicieli opozycji demokratycznej w PRL. Od 1989 roku redaktor naczelny „Gazety Wyborczej”. Zdobywca licznych nagród w kraju i za granicą, odznaczony Orderem Orła Białego (2010). Autor licznych publikacji o tematyce społeczno-politycznej.
Lenka Nagyová – słowacka tłumaczka z języka węgierskiego i angielskiego, związana z Ambasadą Słowacji w Budapeszcie. Zajmuje się zarówno przekładem tekstów literackich, jak i użytkowych, w tym m.in. napisów do filmów, a także tłumaczeniami ustnymi.
Lukáš Onderčanin – słowacki dziennikarz, związany z dziennikiem „SME”. Zdobywca słowackiej Nagrody Dziennikarskiej (2021) za reportaż o wolnych mediach na Węgrzech oraz Nagrody Czytelników Anasoft Litera (2022) za swój debiut książkowy, powieść dokumentalną Utópia v Leninovej záhrade.
Lajos Pálfalvi – węgierski historyk, tłumacz i krytyk literacki. Na język węgierski tłumaczył m.in. dzieła Czesława Miłosza, Witolda Gombrowicza i Olgi Tokarczuk. Zdobywca nagrody Transatlantyk (2017) oraz nagrody Fundacji Kultury Polskiej (2013) za promocję literatury polskiej na świecie.
Karolina Pasternak – polska dziennikarka filmowa, obecnie na stałe związana z „Newsweekiem”. Autorka wywiadów z ikonami światowego kina, takimi jak Steven Spielberg, Jim Jarmusch czy Nicole Kidman. Jej teksty publikowane były m.in. w „Gazecie Wyborczej”, „Polityce”, miesięcznikach „Film” i „Kino”.
Pavel Peč – czeski tłumacz i lektor języka czeskiego. Zajmuje się tłumaczeniem pisemnym i ustnym, tłumaczy zarówno literaturę, jak i teksty użytkowe. Autor przekładów na język czeski dzieł m.in. Krzysztofa Vargi, Olgi Tokarczuk i Pawła Huellego. Mieszka w Czeskim Cieszynie.
Markéta Pilátová – czeska pisarka, dziennikarka i tłumaczka, z wykształcenia iberystka i historyczka. Zdobywczyni nagrody Zlatá Stuha za literaturę dziecięcą, kilkukrotnie nominowana do nagrody Magnesia Litera. Kilka lat spędziła w Ameryce Południowej, co znalazło odzwierciedlenie w jej twórczości. Obecnie mieszka w Velkich Losinach w pobliżu Jesioników.
Míla Řádová – osobista asystentka reżysera Jiříego Menzla, z którym współpracowała przez ponad czterdzieści lat. W trakcie festiwali i zdjęć do filmów asystowała również wielu gwiazdom filmowym, takim jak Sean Connery czy Barbra Streisand. Obecnie związana m.in. ze Zlín Film Festival.
Borbála Staněk-Csoma – węgierska tłumaczka z języka czeskiego, związana z Instytutem Węgierskim w Pradze. Na język węgierski tłumaczyła m.in. dzieła Ireny Douskovej, Danieli Hodrovej i Kateřiny Tučkovej.
Martin M. Šimečka – słowacki pisarz, dziennikarz i publicysta, były redaktor naczelny słowackiego dziennika „SME” i czeskiego tygodnika „Respekt”, aktualnie współpracownik „Denníka N”. Autor kilku książek prozatorskich, w tym powieści Džin, a także zbioru esejów wydanego w Polsce pod tytułem Słowacja. Dzieje obojętności.
Marta Šimečková – tłumaczka, dziennikarka, po roku 1989 redaktorka wydawnictwa Archa, później również redaktorka naczelna czesko-słowackiego tygodnika „Mosty”. Założycielka Amnesty International w Słowacji, pomysłodawczyni i organizatorka od 2009 roku Forum Środkowoeuropejskiego w Bratysławie.
Martin Šulík – słowacki reżyser, scenarzysta i aktor, twórca ponad trzydziestu filmów. Wielokrotny zdobywca słowackiej nagrody Slnko v sieti, laureat Czeskiego Lwa, kilkukrotnie wyróżniany również na Międzynarodowym Festiwalu Filmowy Karlowe Wary oraz Warszawskim Festiwalu Filmowym.
Przemysław Tomanek – polski historyk i tłumacz, badacz związany z Uniwersytetem Jagiellońskim. Autor przekładów z języka ukraińskiego m.in. dzieł Jurija Andruchowycza i Mykoły Riabczuka.
Miroslav Tomek – czeski tłumacz z języka ukraińskiego, rosyjskiego i białoruskiego, absolwent ukrainistyki i historii na Uniwersytecie Karola w Pradze. Autor przekładów dzieł m.in. Jurija Andruchowycza i Serhija Żadana.
Pierre Van Cutsem – doktorant na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, tłumacz, poeta oraz lektor języka francuskiego i angielskiego. Autor przekładów nowel Stefana Grabińskiego na język francuski.
György Varga – węgierski bohemista, tłumacz m.in. książek Bohumila Hrabala, Milana Kundery i Václava Havla. Były ambasador Węgier w Czechosłowacji i dyrektor Węgierskiego Instytutu w Pradze.
Krzysztof Varga – polski prozaik, krytyk literacki i dziennikarz, trzykrotny finalista Nagrody Literackiej „Nike” i zdobywca „Nike” Czytelników (2009), laureat nagrody Fundacji Kultury (1998). Autor m.in. Tequili, Nagrobka z lastryko czy Alei Niepodległości, a także książek o tematyce węgierskiej (Gulasz z turula, Czardasz z mangalicą, Langosz w jurcie).
Magda Vášáryová – słowacka aktorka i dyplomatka, była ambasadorka Słowacji w Polsce. Jako aktorka znana m.in. z głównej roli w filmie Postrzyżyny Jiříego Menzla. Odznaczona Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (2005) oraz Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2010).
Petr Vlček – czeski polonista i filmoznawca, od roku 2023 dyrektor Czeskiego Centrum w Warszawie. Dawniej związany m.in. z FAMU oraz festiwalem Academia Film Olomouc, od 2007 roku współpracuje z festiwalem Letnia Szkoła Filmowa.
Karolina Wilamowska – polska tłumaczka z języka węgierskiego, redaktorka i korektorka. Laureatka Nagrody „Literatury na Świecie” w kategorii Nowa Twarz, za przekład książki Györgya Konráda Kurator nominowana w 2022 roku do Nagrody Literackiej Gdynia.
Michał Wirchniański – polski tłumacz z języka słowackiego, absolwent słowacystyki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Autor przekładów dzieł Juraja Kováčika, Michala Hvoreckiego i Richarda Pupali.
Agata Wróbel – polonistka i bohemistka, tłumaczka literatury czeskiej, słowackiej, rosyjskiej i angielskiej. Przekładała m.in. prozę Radki Denemarkovej, Anny Bolavej, Markéty Pilátovej i Tatiany Zamirovskiej. Uczestniczka europejskiego programu CELA 2019–2023.
